ดร.อนันต์ ยกงานวิจัย 4 ปีที่แล้ว ไข่ปลาหมอคางดำ อึดทนได้นาน 2 เดือน-พบนกน้ำ พาปลาไปขยายพันธุ์ได้

          ข้อสังเกตไข่ปลาหมอคางดำ อยู่ทนได้ 2 เดือนจริงหรือไม่ ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana ระบุว่า มีคนถามมาว่าข่าวไข่ปลาหมอคางดำอยู่ทน 2 เดือนเป็นจริงหรือไม่ จากการลองทำการค้นคว้าดู เชื่อว่ามีความเป็นไปได้สูงครับ เพราะไข่ปลาหลายชนิด เคยมีรายงานมาว่าสามารถทนต่อสภาวะที่ไม่เป็นมิตรต่างๆได้ดีมาก โดยเฉพาะกรณีในข่าว คือ สภาวะที่แห้ง ไม่มีน้ำ ไข่ปลาจะมีคุณสมบัติพิเศษในการลดการสูญเสียน้ำได้ดีมาก ผนังของเซลล์ไข่ปลาที่มีหลายชั้นแทบที่จะไม่ให้โมเลกุลของน้ำจากภายในหลุดออกไปข้างนอกได้เลย ในสภาวะตามข่าวไข่ก็จะอยู่นิ่งๆรอจนมีโอกาสกลับมาโตเป็นปลาเต็มวัยได้

         ที่น่าสนใจกว่านั้นคือมีงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสาร PNAS เมื่อ 4 ปีก่อน พบว่า ไข่ปลาสามารถรอดอยู่ในระบบทางเดินอาหารของเป็ด หรือ นกน้ำ เช่น หงส์ได้ เรียกว่า endozoochory มีการทำการทดลองให้นกน้ำ เช่น เป็ดกินไข่ปลา แล้วไปพบว่ามูลของเป็ดที่ถ่ายออกมายังมีไข่ปลาที่สามารถเจริญออกมาเป็นลูกปลาได้อีก ถึงแม้จะเหลือไข่ที่ฟักออกมาเป็นตัวได้ไม่มาก ในการศึกษาพบว่ามีประมาณร้อยละ 0.2  แต่ก็อาจจะสามารถอธิบายได้ว่า ทำไมปลาที่เป็น alien species สามารถพบได้ในแหล่งน้ำอื่นที่อยู่ห่างไกลได้ เป็นเพราะมีนกน้ำ พาไข่ปลาไปขยายพันธุ์ในแหล่งน้ำอื่นได้

          ข้อมูลนี้น่าสนใจมากครับ ประกอบกับข่าวที่ออกมาเกี่ยวกับไข่ปลาหมอคางดำที่ดูทนทานต่อสภาวะแวดล้อมได้ดี ด้วยข้อมูลในการศึกษานี้ สมมติฐานที่ว่าการแพร่กระจายของประชากรปลาอาจเกิดขึ้นทางอากาศผ่านนกที่บินไปมาก็อาจเป็นไปได้เช่นกัน

          ก่อนหน้านี้ เกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้งในพื้นที่หมู่ 4 ตำบลยี่สาร อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม ระบุว่า ในอดีตที่ผ่านมาเคยสู้กับปลาหมอคางดำ โดยพัฒนาบ่อให้เป็นเชิงพาณิชย์มีการจัดระบบกรองน้ำเข้า และจับปลาขึ้นให้หมด จากนั้นตากบ่อใช้เวลาประมาณ 2 เดือน จนดินแห้งแตกระแหงเป็นฝุ่น แล้วก็นำรถแบกโฮ เข้าไปดันบ่อปรับพื้นแต่งบ่อใหม่ และตากบ่อต่ออีกอีกระยะหนึ่ง คิดว่าจะฆ่าปลาหมอคางดำให้หมด แต่เมื่อฝนตกลงมา ตนสังเกตเห็นว่ามีอะไรดำผุดในน้ำ แรกๆ คิดว่าลูกอ๊อด แต่เข้าไปดูใกล้ๆ พบว่าเป็นลูกปลาหมอคางดำ ทำให้ยังงงว่าลูกปลาหมอคางดำมาได้อย่างไร แต่จากการวิเคราะห์จึงสรุปว่า ปลาหมอคางดำมันน่าจะคายไข่ทิ้งไว้ในบ่อ มันอดทนมาก พอมีน้ำเข้ามามันก็ฟักเป็นตัว กลับมาอีก มันไม่ยอมตาย ก็เติบโตขึ้นมาได้อีก 

#ปลาหมอคางดำ