กรมชลฯ เดินหน้าตามศาสตร์พระราชา เพิ่มความจุคลองมหาชัย-คลองสนามชัย จ.สมุทรสาคร

กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์  ลงพื้นที่ติดตามโครงการแก้มลิงคลองมหาชัย- คลองสนามชัย จังหวัดสมุทรสาคร เพื่อเยี่ยมชมโครงการเดินตามศาสตร์พระราชา เพิ่มประสิทธิภาพระบบชลประทานสร้างสมดุลน้ำลุ่มเจ้าพระยาช่วงฤดูฝนและฤดูแล้ง  ดร.สมเกียรติ ประจำวงษ์ รองอธิบดีฝ่ายวิชาการกรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวถึงการแก้ปัญหาน้ำท่วมและน้ำแล้งอย่างยั่งยืนภายใต้ยุทธศาสตร์น้ำของประเทศ ว่าโครงการแก้มลิงคลองมหาชัย-คลองสนามชัย เป็นโครงการพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ต้องการแก้ปัญหาน้ำท่วมใหญ่ในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑลโดยอาศัยแนวคลองมหาชัย-คลองสนามชัย ประมาณ30กิโลเมตรใช้เป็นพื้นที่รองรับน้ำจากตอนบนระบายน้ำออกสู่อ่าวไทย ซึ่งเป็นพื้นที่ต่ำราบลุ่ม ทำให้การระบายน้ำออกค่อนข้างยากมาก ดังนั้นพระองค์จึงเปลี่ยนให้คลองมหาชัย-คลองสนามชัย เป็นพื้นที่รับและชะลอน้ำจากตอนบนไว้เมื่อปริมาณน้ำในทะเลลดลงก็จะสามารถปล่อยน้ำลงสู่ทะเลได้ แต่ที่ผ่านมา น้ำจากตอนบนเข้าสู่คลองมหาชัย-คลองสนามชัยช้ามาก ทำให้ส่วนใหญ่เกิดน้ำท่วมตอนบน  กรมชลประทาน  กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้เข้ามาแก้ปัญหา โดยการลำเลียงน้ำจากคลองบางยี่หน-คลองพระยาบรรลือ-คลองพระพิมล-คลองมหาสวัสดิ์ ที่เป็นรอยต่อของกรุงเทพมหานครและสมุทรสาคร ลงไปสู่คลองภาษีเจริญ และสุดท้ายไหลลงสู่คลองมหาชัย-คลองสนามชัยได้  แต่ระยะเวลาผ่านไป10-20ปีทำให้มีการตกตะกอน เกิดการตื้นเขิน กรมชลประทาน จึงมีแนวทางเพิ่มความจุของคลองมหาชัย-คลองสนามชัย ที่เดิมมีความจุประมาณ 4.8ล้านลูกบาศก์เมตร โดยการขยายคลองให้สามารถจุน้ำได้ถึง 6 ล้านลูกบาศก์เมตร และ มีการติดตั้งสถานีสูบน้ำด้วย  ในกรณีที่น้ำทะเลหนุนสูง ก็จะสามารถสูบน้ำออกไปได้ เป็นการจัดการบริหารน้ำในช่วงฤดูน้ำหลาก ส่วนการจัดการบริหารน้ำในช่วงฤดูแล้ง ก็เหมือนกัน กรมชลประทาน ต้องการให้น้ำทางตอนบนได้ผ่านกระบวนการชะล้างสิ่งสกปรกหรือเกิดการหมุนเวียน ในคลองต่างๆ ก่อนเข้ามาสู่คลองมหาชัย-คลองสนามชัย และระบายลงสู่ทะเลผ่านแม่น้ำท่าจีน

สำหรับภาพรวมสถานการณ์น้ำและการจัดการบริหารน้ำในพื้นที่รอบกรุงเทพมหานครและปริมณฑลที่ขณะนี้เริ่มเข้าสู่ฤดูแล้งแล้ว จากการสำรวจพบว่ามีการปลูกพืชนาปรังครั้งที่ 2 เพิ่มขึ้นมาอีก ประมาณเกือบ40,000ไร่  ทั้งที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พยายามขอความร่วมมือ ให้เว้นว่างจากการปลูกพืชนาปรังครั้งแรก  เพื่อจะได้จัดสรรน้ำให้เหมาะสม ทำให้เป็นข้อกังวลว่าช่วงปลายฤดูแล้งจะมีน้ำไม่เพียงพอ กระทบอุปโภคบริโภคและระบบนิเวศด้วย

แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพในโครงการแก้มลิงคลองมหาชัย-คลองสนามชัย ขณะนี้มีการเชื่อมโยงระบบชลประทานจากตอนบนลงตอนล่าง ขณะเดียวกัน เห็นว่า  การระบายน้ำจากแม่น้ำท่าจีนและแม่น้ำเจ้าพระยาดีอยู่แล้ว มีการติดตั้งเครื่องสูบน้ำและประตูระบายน้ำ

ส่วนการระบายน้ำจากตอนเหนือลงใต้ฝั่งตะวันตกยังคงมีปัญหาอยู่ เนื่องจากการสำรวจล่าสุดพบว่ามีการบุกรุกพื้นที่ลำคลองมากกว่า 3,000 แห่ง ซึ่งกรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พยายามเจรจาและเรียกคืนพื้นที่ดังกล่าวอยู่ เพราะจะมีการขยายคลอง เพื่อรองรับน้ำที่มาจากตอนเหนือลงมาตอนใต้ให้มีความจุมากกว่าเดิม 2.7 เท่า

ผู้สื่อข่าว:ธนดา เฉลิมวันเพ็ญ