เลื่อนนาฬิกาปลุกซ้ำๆ มีผลต่อสมองจริงเหรอ?

      เชื่อว่าหลายคนต้องเคยตั้งนาฬิกาปลุกหลายครั้งหลายเวลาในตอนเช้า แต่สุดท้ายก็ชอบเลื่อนปลุกไปเรื่อยๆ เพราะความง่วงยังคงทำงานอยู่ บางคนอาจคิดว่า “แค่หลับเพิ่มอีกนิดหน่อยก็ได้คงไม่เป็นไรหรอก”  แต่รู้ไหมว่า การเลื่อนปลุกซ้ำๆอาจมีผลกระทบต่อสมองและร่างกายมากกว่าที่คิด

ผลกระทบต่อสมองและร่างกาย

ขัดจังหวะวงจรการนอน ( Sleep Cycle ) เมื่อหลับแล้วตื่นขึ้นมาอีกครั้งด้วยการเลื่อนปลุก สมองจะเข้าสู่ภาวะที่เรียกว่า การหลับตื้น ซึ่งเป็นช่วงที่ร่างกายไม่ได้รับการพักผ่อนที่มีคุณภาพและสมองไม่ได้ฟื้นตัวอย่างเต็มที่ วงจรการนอนจะถูกขัดจังหวะ ซึ่งทำให้รู้สึกง่วงและไม่สดชื่นเมื่อตื่นขึ้นในที่สุด การตื่นจากการหลับตื้นอาจทำให้เกิดความรู้สึกงงหรือสับสนได้ ซึ่งบางคนอาจเรียกว่า ความมึนงงจากการ (Sleep inertia)

ความเสี่ยงต่อสุขภาพจิต การตื่นบ่อยๆและการหยุดหลับโดยไม่ให้สมองได้พักเต็มที่อาจทำให้เกิดความเครียดสะสมได้ในระยะยาว โดยเฉพาะหากเกิดขึ้นเป็นประจำ สมองจะไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ อาจทำให้รู้สึกหงุดหงิด ขาดสมาธิ หรืออารมณ์ไม่คงที่ในระหว่างวัน

ลดประสิทธิภาพการนอนในคืนถัดไป การหลับไม่ลึกในตอนเช้าหรือตื่นขึ้นบ่อยๆ จากการเลื่อนปลุกจะทำให้การนอนหลับในคืนถัดไปไม่ดีขึ้น เนื่องจากวงจรการนอนในแต่ละวันไม่สม่ำเสมอ ถ้าหากตื่นหลายครั้งในตอนเช้าสมองจะได้รับสัญญาณที่สับสน ทำให้ไม่สามารถสร้างจังหวะการนอนที่มีประสิทธิภาพในคืนนั้น

การสูญเสียคุณภาพการนอน การนอนหลับที่มีคุณภาพไม่ใช่แค่จำนวนชั่วโมงในการนอน แต่ยังเกี่ยวข้องกับการนอนที่ต่อเนื่องและหลับลึก หากตื่นขึ้นแล้วหลับต่อในช่วงเวลาสั้นๆจะทำให้การนอนขาดความต่อเนื่องและร่างกายไม่ได้ไม่ได้รับการฟื้นฟูอย่างเต็มที่

วิธีแก้ไขปัญหาการเลื่อนปลุก

ตั้งเวลาปลุกครั้งเดียว แทนที่จะตั้งปลุกหลายครั้งตั้งปลุกแค่ครั้งเดียวและพยายามตื่นในเวลานั้น หากรู้สึกว่าเป็นเรื่องยาก ให้พยายามปรับเวลานอนในตอนกลางคืนให้เป็นระเบียบ เช่น นอนเวลาเดิมทุกวัน

ใช้แสงธรรมชาติช่วยในการตื่น แสงธรรมชาติเป็นสิ่งที่ช่วยให้ร่างกายรู้สึกตื่นตัวได้ดี โดยการเปิดม่านในตอนเช้า หรือใช้แสงจากโคมไฟที่จำลองแสงธรรมชาติเพื่อกระตุ้นให้ร่างกายตื่นได้เร็วขึ้น

ฝึกให้ร่างกายตื่นเอง ลองฝึกตื่นขึ้นเองโดยไม่พึ่งนาฬิกาปลุกโดยการตั้งเป้าหมายเป้าหมายว่าเราจะตื่นในเวลานี้ ซึ่งจะช่วยปรับสมองให้มีการตั้งค่าการนอนที่ดีขึ้น

การเล่นปลุกซ้ำๆอาจดูเหมือนเป็นวิธีที่ช่วยให้เรานอนต่อได้อีกสักหน่อย แต่ความจริงแล้วมันอาจทำให้สมองและร่างกายของเราไม่ได้รับการพักผ่อนที่มีคุณภาพและส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว การตื่นจากการหลับที่ขาดความต่อเนื่องอาจทำให้รู้สึกง่วง สับสน และมีสมาธิในระหว่างวัน ดังนั้นการตั้งเวลาปลุกเพียงครั้งเดียวและพยายามตื่นขึ้นในเวลานั้นจะดีกว่าการเลื่อนปลุกหลายๆครั้ง เพื่อให้สมองและร่างกายคุณได้รับการฟื้นฟูอย่างเต็มที่