กรมอนามัย ยืนยัน “ไอ-จาม” ไม่แนะนำให้ใส่หน้ากากแบบวาล์ว

            หลายคนอาจเกิดความสงสัยหลังพบเห็นหน้ากากอนามัยแบบที่มีวาล์วคอยระบายอากาศให้ดำเนินสะดวก ไม่อึดอัด ซึ่งเท่ากับว่ามีช่องการเข้า-ออกของอากาศได้น่ะสิ และหากผู้ที่ป่วยระบบทางเดินหายใจไอจามจะมีโอกาสที่เชื้อไวรัสพุ่งออกมาทางวาล์วได้หรือไม่? พญ.พรรณพิมล วิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข จึงได้ออกมาอธิบายเกี่ยวกับหน้ากากอนามัยแบบวาล์ว พร้อมไขข้อสงสัยถึงโอกาสที่เชื้อไวรัสพุ่งออกมาทางวาล์ว

            ทำความรู้จักหน้ากากแบบวาล์ว

            เราอาจจะคุ้นเคยกับหน้ากาก N95 ที่ใส่แล้วแนบกระชับซึ่งมีคุณสมบัติระดับการกรองฝุ่นที่มีขนาดเล็กมากลงไปจนถึง 1 ไมคอน ได้มากกว่า 95% แต่การใส่แล้วแนบกระชับอากาศจะเข้า-ออกได้น้อย เวลาเราใส่นานๆ จึงหายใจลำบาก ทำให้เริ่มมีการออกแบบให้หน้ากากมีวาล์วเพื่อช่วยให้ลมหายใจที่อยู่ภายในหน้ากากออก ซึ่งอากาศข้างนอกจะเข้าไม่ได้เนื่องจากเป็นวาล์วให้อากาศออกอย่างเดียวโดยมีตัวกรองเล็กๆ อยู่ในวาล์ว ทำให้เราใส่หน้ากากแบบนี้ในบางสถานการณ์ได้ ไม่ทำให้หายใจเหนื่อย

            เวลาไอจามมีโอกาสที่เชื้อไวรัสพุ่งออกมาทางวาล์วได้หรือไม่?

            ถ้ามีอาการไอจามจริงๆ ไม่แนะนำให้ใส่หน้ากากแบบวาล์ว ที่เราแนะนำเสมอจะเป็นหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ (surgical face mask) เนื่องจากฝั่งด้านในจะอุ้มละอองฝอยที่ไอจาม โดยที่ตัวกลางจะคอยกรองเชื้อโรค ส่วนด้านนอกจะกันน้ำจึงไม่ทำให้ละอองฝอยพุ่งออกไป แต่หากใส่หน้ากากแบบวาล์ว เวลาที่เราไอจามละอองฝอยสามารถออกมาที่วาล์วได้ แต่ถึงกระนั้นด้วยความที่วาล์วมีแผ่นกรองจึงช่วยลดความแรงของการไอจามลงได้บ้าง อาจจะพุ่งไปไม่ได้ไกลมาก ซึ่งทางที่ดีแนะนำเป็นหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ ถูกกว่า ปลอดภัยทั้งตัวเราและผู้คนรอบข้าง

            อย่างไรก็ดี ปกติแล้วหากเราไม่สวมใส่หน้ากากอนามัยใดๆ เลย เวลาเราไอจามละอองฝอยจะสามารถพุ่งออกไปได้ 2 เมตรแล้วตกลงบนพื้นผิวสัมผัส แต่พอเราใส่หน้ากากแบบวาล์วก็สามารถผ่านออกไปได้แต่ไม่ไกลมากเนื่องจากมีแผ่นกรองขนาดเล็กอยู่ ตัวเชื้อที่ออกไปก็จะปนอยู่กับละอองฝอยเท่ากับจำนวนที่สามารถออกไปได้ อีกจำนวนก็อาจจะถูกกักอยู่ด้านใน ไม่ได้ออกทั้งหมด หน้ากากอนามัยแบบวาล์วเหมาะสำหรับการใส่เพื่อป้องกันการติดเชื้อมากกว่าป้องกันการแพร่เชื้อ และเหมาะมากในสถานการณ์ฝุ่น

            สำหรับช่วงที่มีอาการไอจามแนะนำให้ใช้หน้ากากแบบไม่มีวาล์ว เนื่องจากเราจำเป็นต้องเก็บละอองฝอยให้อยู่ด้านในไว้ ถ้าสุขภาพดีไม่ได้ป่วยให้ใช้เป็นหน้ากากอนามัยแบบผ้าก็เพียงพอ ทั้งนี้ นอกจากการสวมใส่หน้ากากอนามัยแล้วก็ควรมีการเว้นระยะห่างทางสังคมโดยทำควบคู่กันไปด้วย รวมถึงหมั่นล้างมือบ่อยๆ เชื่อว่าทุกๆ คนจะปลอดภัย ห่างไกลการติดเชื้อ COVID-19

ข้อมูล : กรมอนามัย