หลังจากพบเห็นข้อมูลในโลกโซเชียลเกี่ยวกับการใส่หน้ากากอนามัยนานเกินไปทำให้เลือดเป็นกรด สร้างผลกระทบต่อร่างกายเราได้ อาจทำให้คนจำนวนไม่น้อยเกิดความกลัว ไม่กล้าที่จะใส่ไว้เป็นเวลานานๆ ซึ่งขณะเดียวกันก็อาจมีผู้ที่สงสัยอยากรู้อยากใส่ใจถึงข้อมูลดังกล่าวว่าเป็นความจริงหรือไม่ อย่างไร ผศ.นพ.วีระพงษ์ ภูมิรัตนประพิณ คณบดีคณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล จึงได้ออกมาอธิบายถึงความจริงของการใส่หน้ากากอนามัยนานเกินไปทำให้เลือดเป็นกรด รวมถึงข้อสงสัยอื่นๆ เรื่องราวทั้งหมดจะเป็นอย่างไร ไปติดตามกันเลย
ใส่หน้ากากอนามัยนานเกินไปทำให้เลือดเป็นกรด?
การใส่หน้ากากนานๆ จะทำให้เกิดเลือดเป็นกรดนั้นไม่จริงเลย เพราะในภาวะปกติของร่างกายค่าความเป็นกรด - กรด หรือ pH ของเลือดจะอยู่ที่ 7.35 – 7.45 แต่การที่ภาวะเลือดเป็นกรดระดับ pH ของเลือดในร่างกายจะต่ำกว่า 7.35 สำหรับอาการเลือดเป็นกรดเกิดจากภาวะทางเดินหายใจเป็นมาจากภาวะต่างๆ เช่น โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคกล้ามเนื้อเกี่ยวกับการหายใจอ่อนแรง ได้รับบาดเจ็บช่องอก หรือได้รับยาบางชนิดมา เช่น ยากดประสาท ยานอนหลับที่ออกฤทธิ์สูง และการดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก ซึ่งอาจทำให้เราปวดหัว หายใจเหนื่อยหอบ ส่วนบางคนที่เป็นมากก็อาจจะมีภาวะการรู้สึกตัวที่เปลี่ยนแปลงไป
ใส่หน้ากากทำให้ปวดหัว เพราะเลือดเป็นกรด?
การที่ใส่หน้ากากอนามัยนานๆ แล้วทำให้เวียนหัวอาจคิดว่าตนเองเลือดเป็นกรด ซึ่งนี่เป็นความเชื่อที่ผิด โดยคนส่วนใหญ่เข้าใจว่าการสวมใส่หน้ากากนานๆ จะเกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มากสะสมจนทำให้ค่า pH ในเลือดผิดปกติไป ซึ่งความเป็นจริงแล้วการที่เราสวมใส่หน้ากากเราก็ยังคงแลกเปลี่ยนก๊าซได้ตามปกติ ไม่ได้มีปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สะสมอยู่จนทำให้ค่า pH ในเลือดกลายเป็นกรดอย่างที่เราเข้าใจ
กรณีที่บางคนออกกำลังกาย หรือใช้กำลังทำงานหนักมากกว่าปกติจำเป็นต้องใช้ก๊าซออกซิเจนมากขึ้นกว่าเดิมจึงอาจทำให้เหนื่อยง่าย หรือเวียนหัว ซึ่งอาการเหล่านี้หายไปได้เพียงเราลดกิจกรรมลง รวมถึงถอดหน้ากากอนามัยออกชั่วคราว
หน้ากากอนามัยควรใส่บ้าง ถอดพักบ้างจริงหรือ?
คำแนะนำที่ว่าให้ใส่หน้ากากอนามัยบ้าง ถอดออกบ้างนั้นไม่เป็นความจริงเช่นกัน เพราะการที่เราใส่ๆ ถอดๆ ย่อมทำให้เราไปสัมผัสหน้ากากอนามัยบ่อยเกินไป เสี่ยงต่อการติดเชื้อ โดยหน้ากากอนามัยมีหลายประเภท เช่น หน้ากากผ้า, หน้ากากอนามัยทางการแพทย์, N95 แน่นอนว่าที่แนะนำจะเป็นหน้ากากผ้าหรือหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ซึ่งเราสามารถใส่ติดต่อกันได้ตราบใดที่เรายังรู้สึกหายใจสบาย หายใจสะดวกอยู่ เนื่องจากร่างกายเราสามารถปรับตัวได้นั่นเอง
ถ้าอย่างนั้นเลือกใส่หน้ากากอนามัยตลอดเวลาเลยดีไหม?
หลายคนอาจกังวลจึงใส่หน้ากากอนามัยทั้งนอกบ้านและในบ้านเพื่อป้องกันเชื้อ แต่ในความเป็นจริงแล้วไม่ควรอย่างยิ่ง เพราะหน้ากากอนามัยเราใส่เพื่อป้องกันเชื้อระหว่างบุคคลในระยะ 1 – 2 เมตร หากเราอยู่คนเดียวหรืออยู่ในบ้านไม่มีโอกาสได้รับเชื้อจากบุคคลอื่นก็ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องใส่ไว้ตลอดเวลาเลย
การใส่หน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธีง่ายๆ ให้เราล้างมือจนสะอาดทุกครั้ง แล้วจับที่หูสองข้างโดยให้ด้านมีสีอยู่ข้างนอก บางหน้ากากอนามัยจะมีสีขาวทั้งหมดก็ให้สังเกตที่รอยพับ หากรอยพับชี้ลงล่างนั่นหมายถึงด้านที่ต้องใส่อยู่ข้างนอก จากนั้นคล้องไว้ที่ใบหน้าแล้วรีดส่วนที่เป็นลวดให้แน่นแนบชิดดั้งจมูกและแก้ม ซึ่งเราควรสวมใส่ให้คลุมตั้งแต่จมูกลงไปถึงใต้คาง ที่สำคัญหากเป็นหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ 1 ชิ้นไม่ควรใช้เกิน 1 วัน
ข้อมูล : Mahidol Channel